Neerlandés, historia d’un estándar choven en un territorio anglesizau?

IMG_20150917_093938

Amsterdam, Holanda

Fa poco leyeba un articlo con uno d’ixos titulars intencionadament politizaus que anunciaba que “l’anglés se podría convertir bien luego en luenga cooficial de Holanda”. Iste articlo sinyalaba que, quan una luenga se torna en cutiana pa muitos aspectos d’a vida d’os suyos habitadors, ista ya podría considerarse propia d’ixe país, y en conseqüencia cooficial.

A realidat ye muit luen d’istos sesgos politicos. Noticias malintencionadas escritas por nacionalismos imperialistas como l’espanyol, francés u anglés, que nomás miran d’influir en un supuesto, “l’anglés ye a unica luenga valida y o futuro d’Europa”, “as luengas chicotas no valen pa cosa”.

Por agora a unica luenga cooficial en Paises Baixos, antimás d’o Neerlandés, ye o “Frisón” en Frisia. Encara que o porcentache de conoiximiento d’anglés ye d’un 70 %, nomás en Amsterdam tiene un uso considerable, y no pas en tot lo territorio d’os Países Baixos.

Fa bells anyos un guía d’a zona de Nelson en Nueva Zelanda nos recontaba cómo o neerlandés hese estau a luenga que ell parlaba, si os maorís no hesen zabucau en ixe mesmo puesto a primera tripulación de Abel Tasmán, conqueridor holandés. Asinas Mr. Cook no s’hese puesto establir en un isla asentada por holandeses. Zelanda ye d’orichen neerlandés: Zeeland, ‘Tierra del mar’, fendo alusión a la suya condición de islas rodeadas de mar. O mesmo camín correría Nueva Holanda (Australia). Y ye que as luengas se imposan con exercitos y diners, y no por supuestos d’intercompresión.

¿Cómo ye? ¿Qué ye a luenga neerlandesa? Pa una persona con conoiximiento d’alemán, l’arribada en un país de parla neerlandesa como Flandes, Países Baixos u Holanda, suposa una trobada con sonius y lexico familiar. Un sentimiento que t’empenta a bosar bella frase en alemán, en determinadas situacions an que l’anglés no funciona, pa fer-te entender con a población autoctona.

IMG_20150914_091457~2

Bruixas, Belchica

O Neerlandés ye una luenga chermanica occidental, como l’anglés, l’alemán y lo frisón. Ye una parla en alza en Belchica, una vegada desterrau o poder d’o francés en a suya capital, Bruselas, en favor de l’anglés, que manimenos ye d’orichen flamenco. A población flamenca se siente argüellosa d’a suya luenga, d’o suyo choven estandard,… y por qué no dicir-lo, d’o suyo poder economico en frent d’una Balonia francofona en claro retroceso desindustrializador.

IMG_20150915_171510

Ikea en Gantes, Flandes

Dica fa poco yera tipico ascuitar a parola “holandés” para definir o “neerlandés”, de feito tot charrando en anglés encara puedes dicir “dutch” pa referirte a la luenga, mesmo charrando en anglés en Flandés. Pero en realidat, l’holandés no deixa d’estar una d’as 6 variedatz reconoixidas d’o Neerlandés.

As diferencias entre as variedatz d’o neerlandés nunca no estioron un barrache pa progresar y arribar en l’obchetivo común de creyar un estándar. Un estándar funcional, una grafía común y una

250px-Dutch-dialects.svg

En colors as 6 variedatz d’o Neerlandés

Academia d’a luenga. De qué nos sona tot isto?

Prou que as variedatz presentan unas grans diferencias, belunas presentan problemas de intercompresión, pero no por ixo les ha impediu bosar un sentimiento de pertenencia a un dominio lingüistico historico.

L’organismo que regula a luenga Neerlandesa ye la “Nederlandse Taalunie”, estió creyada en 1986 con obchetivo de fixar a norma idiomatica común pa os Países Baixos y Belchica. Más ta debant se i adhibió Surinam.

A norma oficial se conoixe como Standaardnederlands (neerlandés estándar), encara que tamién se le clama AlgemeenNederlands o AN (neerlandés general).

La Taalunie ha treballau de conchunta en as politicas lingüisticas y en

IMG_20150916_112527

Exposición sobre l’exodo en a I Guerra Mundial en Amberes, Flandes

l’amostranza d’a parla, y d’a suya literatura. L’orichen d’ista entidat se remonta a 1980, quan os Países Baixos y Flandes sinyoron o tractau de fundación. En 2004, se i añadió Surinam (antiga Guyana neerlandesa). En zagueras l’obchectivo fundamental ye guarenciar l’emplego d’o neerlandés en todas as situacions posibles cutianas, mas que mas en as relacionadas con as nuevas tecnolochías, terreno en o qual o neerlandés luita con prou desventalla contra l’anglés, en estar a mayoría de parladors de neerlandés bilingües con l’anglés.

No i preneioron parti países como Sudafrica u Namibia (afrikáans, parla derivada d’o neerlandés y intelichible con iste), u en Indonesia an que l’idioma ha iu desaparixendo china chana dimpués d’a suya independencia. Por eixemplo, as antiguas Antillas Neerlandesas continan perteneixendo a Países Baixos, encara que tienen una autonomía que quasi le fa funcionar como un Estau independient.

A “unión” d’o Neerlandés estió establida por un tractau entre Belchica y Países Baixos, sinyau o 9 de setiembre 1980 en Bruselas, pero ya teneba un precedent con a sinyadura de o “Alcuerdo Cultural” entre istos dos países dimpués d’a segunda Guerra Mundial. Iste acuerdo estió refeito en 1995, dimpués d’a federalización de Belchica y o tractau estió sinyau entre Países Baixos y Flandes. En 2005 tamién dentraría a fer-ie parte Surinam.

L’estandard neerlandés AN ye l’estándar emplegau en as escuelas y usau por as autoridatz d’os Países Baixos, Flandes, Surinam y Caribe holandés. A “Dutch Language Union” define quál ye o AN y quál no. Os tiempos en que charrar una variedat, en cuentas d’o ”Holandés Civilizau”, ya quedaron ta dezaga.

Uno d’os cambios mas importants feitos por a “Dutch Language Union” estió la d’a moficación d’a Ortografía Neerlandesa en 1995, publicando o “Libro Verde” d’as “Well-know Words”. Iste libro verde ye a gramatica oficial y ortografía referencia d’a luenga Neerlandesa hue diya. Bi incluye vocabulario, indicación d’as formas de plural, ortografía,… manimenos sin definición de parolas encara.

A versión mas recién d’ixe libro-folleto amanixió o 13 d’octubre de 2015. No conteba guaire diferencia con l’anterior versión de 2005, que incluyiba contrevertius reformas de grafía que no estieron bien replegadas, ya que gran parti d’a reforma de 1996 estió cambiada unatra vegada. En diciembre de 2005, a mayoría d’os Medios Neerlandeses anuncioron un boicot. En agosto de 2006, ells mesmos lanzaron o “Libro Blanco” por a suya cuenta, prenendo una linia diferent. En l’actualidat as dos grafías son en uso, bellas vegadas trafucando a la chent; o “verde” ye usau en escuelas y institucions oficials, o “blanco” ye en periodicos, revistas y televisions.

En Belchica, manimenos, a reforma estió bien replegada y acceptada sin protestas.

Advertisement
Aquesta entrada ha esta publicada en Uncategorized. Afegeix a les adreces d'interès l'enllaç permanent.

3 respostes a Neerlandés, historia d’un estándar choven en un territorio anglesizau?

  1. Will ha dit:

    Antillas Holandesas a o canto d’Indonesia??? :-O … Si que s’han desplazau pues, yo creyeba que yeran en o Caribe chunto a la resta d’Antillas 😀

Deixa un comentari

Fill in your details below or click an icon to log in:

WordPress.com Logo

Esteu comentant fent servir el compte WordPress.com. Log Out /  Canvia )

Facebook photo

Esteu comentant fent servir el compte Facebook. Log Out /  Canvia )

S'està connectant a %s